W związku z licznymi zmianami wprowadzonymi w trakcie ostatniego miesiąca w przepisach z zakresu ochrony środowiska, prosimy o dokładne przeanalizowanie nowych wymogów pod kątem przygotowywania dokumentacji środowiskowej do wniosków o dofinansowanie projektów w ramach RPO WP 2014 – 2020.

Poniżej prezentujemy najważniejsze zmiany.

 

  1. Zmiany zasad usuwania drzew i krzewów

Zmiany w przepisach ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody  (t.j. Dz. U.
z 2013 r. poz. 627 ze zm.) są wynikiem zapisów art. 29 ustawy z dnia 25 czerwca 2015 r.
o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r. poz. 1045). Ustawa zmieniająca weszła w życie 28 sierpnia 2015 r.

Wprowadzone zmiany mają na celu usprawnić funkcjonowanie samorządów, w tym
w zakresie  ochrony i usuwania drzew i krzewów oraz dostosować przepisy prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 1 lipca 2014 r. (sygn.. SK 6/12), zgodnie z którym przepisy o nakładaniu kar pieniężnych za usuwanie drzew i krzewów w sztywno przyjętej wysokości, bez uwzględnienia okoliczności sprawy, uznano za niekonstytucyjne.

Nowelizacja dotyczy przed wszystkim:

  1. wprowadzenia nowych definicji dla: drzewa, krzewu, wywrotu, złomu, żywotności drzewa lub krzewu, plantacji oraz zmianę dotychczasowych definicji terenów zieleni
    i zadrzewienia;
  2. przyjęcia nowej metody obliczania opłaty należnej za usuwane drzewa – opartej na obwodzie pnia drzewa (a nie jak dotychczas na jego wieku) i gatunku drzewa z jednoczesnym uwzględnieniem ich  lokalizacji tj. na terenach wiejskich bądź zurbanizowanych;
  3. braku obowiązku uzyskania zezwolenia na wycinanie m.in. krzewów z ogrodów przydomowych, drzew i krzewów usuwanych w ramach akcji ratowniczych, drzew 
    i krzewów powalonych lub złamanych przez wiatr. Te drzewa i krzewy będą mogły zostać usunięte przez właściwe służby lub po oględzinach pracownika urzędu gminy;
  4. zniesienia obowiązku uzyskiwania zgody wszystkich właścicieli lokali spółdzielni
    i wspólnot mieszkaniowych na usunięcie drzew i krzewów. Spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe będą miały jednak obowiązek poinformowania mieszkańców
    o planowanej wycince drzew i krzewów, przynajmniej 30 dni przez złożeniem do urzędu wniosku w sprawie;
  5. większej ochrony zadrzewień przed niepotrzebną wycinką, tj. w sytuacji gdy zgodę na ich usunięcie uzyskano przed realizacją zamierzenia budowlanego. Drzewa i krzewy będą mogły zostać usunięte tylko na dalszym etapie procesu inwestycyjnego, tj. gdy inwestor uzyska już pozwolenie na budowę lub rozbiórkę;
  6. ustanowienia marszałka województwa nowym organem właściwym do wydawania zezwoleń na usuwanie drzewa lub krzewu dla wycinek planowanych do wykonania na nieruchomościach należących do miast na prawach powiatu;
  7. zniesienia zwolnienia z opłaty administracyjnej za usunięcie drzew lub krzewów na terenach przeznaczonych na cele budowlane;
  8. zlikwidowania obowiązku opłaty za usunięcie drzew lub krzewów dla osób fizycznych, jeśli zgoda na wycinkę została wydana na cele niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej;
  9. braku opłaty administracyjnej za usuwanie drzew w wieku do ok. 25 lat i krzewów do 25 lat, które wyrosły na gruntach nieużytkowanych (tzw. samosiew);
  10. obniżenia wysokości administracyjnych kar pieniężnych za zniszczenie lub usuwanie drzew i krzewów bez zezwolenia:

– kara za zniszczenie lub usunięcie drzew lub krzewów bez zezwolenia została obniżona do 2-krotności opłaty należnej za usunięcie drzewa lub krzewu,

– umożliwiono obniżenie  kary o 50% m.in. w przypadku drzew obumarłych,
w przypadku gdy niemożliwe jest  uiszczenie przez osoby fizyczne opłaty w pełnej wysokości bez znacznego uszczerbku utrzymania siebie  i rodziny a drzewa zostały usunięte na cele niezwiązane z działalnością gospodarczą;

  1. doprecyzowanie przepisów dotyczących nieprawidłowego prowadzenia zabiegów pielęgnacyjnych w obrębie koron drzew. Zgodnie z nowymi przepisami, usunięcie powyżej 30 % korony drzewa będzie uznawane jako zniszczenie drzewa, za które kara  wynosi 60% opłaty za usunięcie drzewa, a usunięcie powyżej 50% korony drzewa będzie obarczone karą w wysokości 2-krotności opłaty;
  2. modyfikacji katalogu dopuszczalnych zabiegów w koronie drzew;
  3. nierozpoznawanie spraw o nałożenie administracyjnej kary pieniężnej za nielegalne usunięcie drzewa, jeśli od popełnienia czynu minęło 5 lat (ze względu na ich przedawnienie).
  4.  Wprowadzenia obowiązku umieszczania w publicznie dostępnym wykazie danych
    o środowisku i jego ochronie informacji o:

– wnioskach i decyzjach dotyczących wydania zezwolenia na usunięcie drzew i krzewów,

– decyzjach o wymiarze kar pieniężnych z tytułu usuwania drzew i krzewów bez wymaganego zezwolenia, bez zgody posiadacza nieruchomości lub za zniszczenie drzew lub krzewów.

 

Z tekstem ustawy zmieniającej można zapoznać się poniżej.

Ustawa z dnia 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz niektórych innych ustaw

 

  1. Korzystniejsze przepisy dla inwestycji drogowych

4 września 2015 r. weszły w życie przepisy ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. o zmianie ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko oraz ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 1211).

Celem zmian jest zapewnienie sprawnego przygotowania inwestycji, przede wszystkim drogowych, szczególnie w kontekście wydatkowania funduszy Unii Europejskiej na lata 2014 – 2020, na podstawie już przygotowanych dokumentacji. W związku z tym najważniejsze zmiany w ustawie z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 1235 ze zm.) obejmują:

  1. rozszerzenie katalogu przypadków, w których pomimo konieczności zmiany projektu budowlanego i zmiany decyzji wymienionej w art. 72 ust. 1 pkt 1 ustawy ooś (tzw. decyzji następczej) nie ma obowiązku uzyskiwania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach (DSU). W przepisie dodano zapis o braku potrzeby uzyskiwania DSU dla zmian decyzji wymienionych w art. 72 ust. 1 pkt 10, 14, 18 i 19 ustawy ooś, tj.:

–  zezwolenia na realizację inwestycji drogowej (ZRID),

– zezwolenia na realizację inwestycji w zakresie lotniska użytku publicznego,

– pozwolenia na realizację inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych,

– zezwolenia na budowę obiektu jądrowego oraz zezwolenia na budowę składowiska odpadów promieniotwórczych.

Dla inwestycji drogowych, zaistniałe w projekcie zmiany mogą dotyczyć charakterystycznych parametrów drogi jednak tylko w zakresie niewymagającym zmiany granic pasa drogowego;

  1. wydłużenia terminu na wykorzystanie DSU na potrzeby uzyskania wymienionej w art. 72 ust. 1 i 1a ustawy ooś „decyzji następczej”. Termin został wydłużony z dotychczas obowiązujących 4 lat do 6 lat licząc od dnia kiedy DSU stała się ostateczna;
     
  2. możliwości wydłużenia terminu na wykorzystanie wydanej DSU na potrzeby uzyskania wymienionej w art. 72 ust. 1 i 1a ustawy ooś „decyzji następczej nawet do 10 lat od dnia kiedy DSU stała się ostateczna. Dotychczas graniczny termin na wykorzystanie DSU wynosił 6 lat od dnia kiedy decyzja ta stała się ostateczna.
    W nowym stanie prawnym podstawą do wydłużenia terminu nadal będzie uzyskanie stosownego stanowiska organu, który wydał DSU, w którym  potwierdzone zostanie, że:

– przedsięwzięcie jest realizowane etapowo,

– aktualne są warunki realizacji tego przedsięwzięcia określone w DSU / postanowieniu RDOŚ wydanym w toku ponownej oceny oddziaływania na środowisko.

Uściślono natomiast, że zajęcie stosownego stanowiska przez organ
następuje w drodze postanowienia na podstawie informacji na temat stanu środowiska i możliwości realizacji warunków DSU;

  1. zobowiązania inwestora do przedstawienia wraz z wnioskiem o wydanie DSU, wykazu działek przewidzianych pod realizację prac przygotowawczych polegających na wycince drzew lub krzewów (jeśli takie prace są planowane). Złożenie wykazu obowiązuje tylko wtedy, gdy inwestor zamierza uzyskać decyzję ZRID;
     
  2. uprawnienie inwestora do przeprowadzenia prac przygotowawczych na potrzeby inwestycji na podstawie zapisów DSU. W przypadku kiedy DSU została wydana przed wydaniem ZRID i jednocześnie w treści DSU wskazano działki przeznaczone pod prace przygotowawcze, to zapisy te dają inwestorowi podstawę do wykonania:

– wycinki drzew lub krzewów,

– przeprowadzenia badań geologicznych lub archeologicznych,

– przeprowadzenia kompensacji przyrodniczej,

na działkach będących własnością Skarbu Państwa, zarządzanych przez Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe, w tym także do nieodpłatnego wejścia na teren gdzie te prace mają zostać wykonane;

  1. możliwość przeprowadzenia ponownej ooś także w przypadku zmiany decyzji wymienionych  w art. 72 ust. 1 pkt 1, 10, 14, 18 ustawy ooś;
     
  2. wydłużenie terminu wykorzystania w procesie inwestycyjnym decyzji
    o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia (DSUZR) wydanej na podstawie przepisów ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (POŚ). W takim przypadku, złożenie wniosku o  zmianę pozwolenia na budowę dla drogi publicznej, zmianę ZRID, zmianę decyzji o ustaleniu lokalizacji autostrady, wymagających jednocześnie zmiany DSU, może nastąpić w terminie 8 lat od dnia DSUZR stała się ostateczna.

 

Tekst ustawy zmieniającej znajduje się poniżej.

Ustawa z dnia 24 lipca 2015 r. o zmianie ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko oraz ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych

 

  1. Analiza krajobrazu w ramach postępowania ooś

Dodatkowe zmiany przepisów w ustawie z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 1235 ze zm.) zostały wprowadzone także poprzez ustawę z dnia z dnia 24 kwietnia 2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu (Dz. U. z 2015 r. poz. 774).

Przepisy ustawy zmieniającej obowiązują od 11 września 2015 r. i wprowadzają  do ustawy ooś uregulowania dotyczące uwzględniania w ramach oceny oddziaływania na środowisko krajobrazu, w tym krajobrazu kulturowego. Jednym z wymaganych elementów raportu ooś stał się opis krajobrazu, w jakim ma zostać zlokalizowana inwestycja oraz analiza oddziaływania bezpośredniego i pośredniego przedsięwzięcia na krajobraz.

 

Tekst ustawy zmieniającej zaprezentowano poniżej.

Ustawa z dnia 24 kwietnia 2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu