We wrześniu i październiku 2020 r. przedstawiciele Zespołu ds. rewitalizacji Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego zorganizowali serię szkoleń i seminariów online poświęconych tematyce zieleni i estetyce przestrzeni publicznej dla przedstawicieli pomorskich gmin.

Działania rewitalizacyjne podejmowane przez gminy oprócz szeroko rozumianych działań społecznych obejmują też kwestie infrastrukturalne, w tym m.in. remont lub budowę nowych obiektów, czy zagospodarowanie terenów zielonych. Wszystkie te inwestycje mają duży wpływ na postrzeganie przez mieszkańców najbliższego otoczenia. Aby odwrócić negatywne trendy polegające np. na tworzeniu pozbawionych zieleni betonowych placów, czy wszechobecną „pastelozę” na elewacjach kamienic niezbędna jest zmiana świadomości społecznej i edukacja związaną z estetyzacją przestrzeni. Wychodząc naprzeciw bieżącym potrzebom miast Zespół ds. rewitalizacji działający w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Pomorskiego przeprowadził cykl spotkań „Zieleń jako element zagospodarowania przestrzeni publicznych na obszarach zdegradowanych” oraz „Estetyka przestrzeni publicznej„. Z uwagi na aktualną sytuację związaną z rozprzestrzenianiem się koronawirusa, wszystkie wydarzenia realizowane były w formule online.

TAK dla przyrody w mieście, STOP dla „betonozy”

Tereny zieleni pełnią ważną funkcję we współczesnym mieście, a w przyszłości ich rola będzie się stale zwiększać. Nie tylko z punktu widzenia estetyki, ale także walki ze zmianami klimatycznymi oraz potrzeb mieszkańców. Mając na uwadze powyższe, zorganizowano seminaria poświęcone zieleni, które obejmowały serię czterech dwudniowych spotkań.

Celem seminariów było podniesienie wiedzy i kwalifikacji uczestników w zakresie zagospodarowania przestrzeni publicznych. Prowadzący przekazali informacje m.in. o roli drzew w mieście, wskazali gatunki drzew i krzewów, które należy sadzić w przestrzeniach miejskich, przedstawili formy angażowania interesariuszy w rozwój zieleni oraz omówili problematykę zarządzania zielenią miejską na terenach zabytkowych.

W webinariach wzięło udział w sumie 98 osób, tj. przedstawiciele 32 gmin miejskich i miejsko-wiejskich województwa pomorskiego, w tym pracownicy urzędów miejskich, jednostek organizacyjnych, członkowie komitetów rewitalizacji, czy partnerzy projektów rewitalizacyjnych.

Seminaria prowadzone były przez firmę ABRYS Sp. z o.o. Misją firmy ABRYS jest wspieranie podmiotów sektora publicznego i prywatnego w ochronie środowiska. Firma czyni to od 30 lat poprzez własne media i działalność wydawniczą, organizację kongresów i konferencji, projekty edukacyjne i konkursy (źródło: strona firmy ABRYS Sp. z o.o.).

Zadbajmy o ład przestrzenny

Funkcjonalność i estetyka przestrzeni publicznej ma fundamentalne znaczenie dla komfortu życia mieszkańców. Zadbana i odpowiednio zaplanowana przestrzeń sprzyja integracji i wzmacnia więzi między ludźmi. Biorąc pod uwagę rolę i znaczenie przestrzeni w życiu mieszkańców zorganizowano szkolenia z estetyki przestrzeni publicznej, które odbyły się w cyklu sześciu dwudniowych spotkań.

Celem szkoleń było podniesienie wiedzy, umiejętności uczestników oraz uwrażliwienie na zagadnienia związane z kształtowaniem ładu przestrzennego, ochroną dziedzictwa kulturowego, wykorzystaniem walorów krajobrazowych. Była to również szansa na zapoznanie się z najlepszymi przykładami dotyczącymi zmian w przestrzeni publicznej.

Prowadzący szczegółowo omówili zagadnienia dotyczące m.in. typologii i charakteru przestrzeni publicznych, wyzwań wobec zmian klimatu, partycypacji i prototypowania w planowaniu przestrzeni publicznych, estetyki i sztuki w przestrzeni publicznej – w tym estetyki elewacji budynków przedwojennych, bloków z wielkiej płyty, budynków modernistycznych, socrealistycznych. Przedstawiono również przykłady działań artystycznych w przestrzeni miejskiej i przybliżono zagadnienia formalno-prawne związane z przestrzenią publiczną.

W szkoleniach wzięli udział przedstawiciele 38 gmin miejskich i miejsko-wiejskich województwa pomorskiego, w tym pracownicy urzędów miejskich, jednostek organizacyjnych, członkowie komitetów rewitalizacji, czy partnerzy projektów rewitalizacyjnych. W sumie 127 uczestników.

Szkolenia prowadzone były przez firmę A2P2 ARCHITECTURE AND PLANNING z Gdańska. Firma ta została założona w 2015 roku z myślą o rozwiązywaniu złożonych problemów o profilu architektonicznym i urbanistycznym. Jej doświadczenie opiera się na wiedzy i praktyce partnerów: Moniki Arczyńskiej, architekta oraz Łukasza Pancewicza, urbanisty. Firma zajmuje się projektami kształtowania przestrzeni publicznej miast. Przygotowuje strategie przekształcenia przestrzeni, obejmujące analizy potrzeb użytkowników, plany działania, testowanie (prototypowanie) przestrzeni, opracowanie lub pozyskanie potrzebnych dokumentacji i wdrożenie (źródło: strona A2P2 ARCHITECTURE AND PLANNING).

Spotkania dotyczące zieleni i estetyki przestrzeni odbyły się w ramach realizowanego przez Województwo pomorskie zadania polegającego na wzmacnianiu zdolności gmin do programowania i wdrażania działań rewitalizacyjnych w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020. Część wydarzeń została natomiast wsparta środkami Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020.

Agnieszka Parkot, Referat Realizacji Projektów II, DPR